Hoe delftsblauw wordt gemaakt in onze aardewerkfabriek

Hoe wordt delftsblauw aardewerk gemaakt?

vormenmaker aan het werk om aardewerk gietmallen te maken

 

Het maken van gips mallen om klei in te gieten.

Hiermee begint alles: de vormenmaker of modelleur maakt handmatig een moedermal. Dat is een vorm van gips met dezelfde vorm als het uiteindelijke eindprodukt Deze mal moet uit meerdere delen bestaan naarmate de vorm ingewikkelder is om de gietklei te kunnen lossen.

Op deze moedermal wordt vervolgens  gips gegoten zodat na het uitharden nu negatieve vormdelen ontstaan met de tegenovergestelde vorm van het eindprodukt. Deze zogeheten werkmallen zijn dus hol en kunnen nu met vloeibare gietklei volgegoten worden. De randen worden na enige tijd een harde korst, de overige kleislib wordt weer uitgegoten en na een dag kan de harde korst uit de vorm gehaald worden. Na nog wat drogen en mooi afwerken kan deze klei voor de eerste keer gebakken worden.Door meerdere mallen te maken kunnen series worden gemaakt. Het maken van een (moeder)mal is vaak het meest tijdrovend en kostbaar van het hele produktieproces. Na het stoken van de klei ontstaat een hard produkt dat nog wel poreus is, dit kan nu gedecoreerd worden dat gebeurt dus voor het glazuren en de 2e stook.

Klei komt binnen in poedervorm en wordt in een grote kleiton vloeibaar gemaakt tot de juiste dikte en viscositeit.

 

 Vormgeving van klei dmv het gieten in gips vormen. 

oprichter van Montagne Aardewerkfabriek

boven: oprichter Nicolaas Montagne (1900-1975) inspecteert kleiprodukten 

het met de hand draaien van borden

Naast het gieten van klei , worden borden meest gedraaid.

Kijk naar ons ongeglazuurd aardewerk als je zelf plateelschiildert en biscuit wilt kopen

Of bekijk voor meer behind the scenes op instagram, bijv onze delftse monster vaas

Delftsblauw plateelschilderen met de hand

plateelschilder schilderd delftsblauw bord bij Montagne aardewerk   Grote delftsblauwe koffiepot met landschap

het schilderen van een pistool

Wij hebben al onze delftsblauwe artikelen die volledig met de hand geschilderd worden de delftcollectie  ‘de Wit`genoemd, naar de gelijknamige Goudse plateelfabriek (1960-2000). In andere gevallen wordt op verzoek van de klant een logo of een afbeelding met een zeefdruk aangebracht. Bij de collectie Montagne souvenirs wordt voor het glazuren een zeefdruk opgezet. Hierna volgt in de oven nog een tussenbrand op betrekkelijk lage temperatuur ( ca 600 graden), waarbij de oneffenheden uit de verven verdwijnen voor het glazuren. Vervolgens gaat het product naar de glazuurafdeling waar het wordt gedompeld of gespoten. In geval van dompelen wordt het beschilderd aardewerk in een glazuurbad gedompeld en meestal daarna nog met een glazuurspuit wordt verneveld. Daarna wordt het product voor een laatste keer gebakken (1040 tot 1060 graden) en is het dan na afkoelen voltooid en glanzend geworden.

Delftsblauw:  de verschillende decoratie technieken en wat zijn de verschillen?

delftsblauw-handgeschilderd-wandbord-als-relatiegeschenk

1. Volledig handgeschilderd zoals op de foto hierboven. Dat is makkelijk gezegd maar voor een luxueus gedetaileerd bord hen je daarvoor natuurlijk echt goede plateelschilders met talent en ervaring nodig. Het schilderen van portretten is dan weer moellijker dan bijvoorbeeld gebouwen. Wel is het zo dat veel patronen bloemen en randversieringen vaak terugkomen en daar een zekere routine in komt. Ook kan het zijn dat de schilder een ponsief gebruikt (een vel met gaatjes) en daarmee voor het schilderen alvast een lichte contour op het objekt zet en daaroverheen gaat schilderen. Het schilderen gebeurt op de gebakken klei en dus onder de glazuur vandaar dat men spreekt van onderglazuurverf en onderglazuurschilderen.

2. Wanneer je het gebouw en de letters op bovenstaande fotos bekijkt zie je dat deze duidelijk zijn gedrukt. Dit gebeurt eveneens voordat de glazuur wordt aangebracht door middel van een rechtstreekse zeefdruk, zodat dat nog steeds met de penseel extra details en kleuren kunnen worden bij geschilderd voor een mooier effekt, al is hier niet veel geschilderd. Deze manier passen wij vaak toe in wat grotere series delftsblauwe relatiegeschenken bij een wat lager budget. De voordelen zijn behalve de gunstiger prijs vooral ook de snellere levertijd.

delftsblauw-bord-met-douane-afbeelding-snuffelhond

3. Het derde bord is gemaakt met behulp van een keramiek transfer. De afbeelding is eerst op papier gedrukt voor een strak en scherp resultaat, je ziet dat er een foto aan de basis ligt. Vervolgens wordt deze druk dmv van een oplosbare gelei op het keramiek geschoven. Dit gebeurt enkel OP de glazuur omdat dit niet meer ruw is. In dit geval spreekt men van opglazuur, opglazuurverven en ook wel inbranddecoratie.

De keuze voor methode 1, 2 dan wel 3 heeft begrijpelijk te maken met het budget, met de gewenste uitstraling, met de oplage en ook de toegestane levertijd.

Wil je meer weten of decoratie van keramiek? Kijk dan ook even op de artikelen pagina naar onze producten. U kunt ook ons introductiefilmpje op de home pagina bekijken om een beeld te krijgen van het fabricageproces in ons ambachtelijk atelier.

Delftsblauw hoe wordt het gemaakt?

Bent u benieuwd naar ons productieproces? Zoek dan niet verder. Hier lees je over elke stap van het maken van keramiek en Delfts Blauw.

Stap 1: De moedervorm maken

Het begint allemaal met een mal. Voor ieder keramisch artikel, elke vorm moet er een moedermal zijn. Deze mastermal, gemaakt van gips, is een model in dezelfde vorm als het product zelf. Uit deze moedermal worden duurzame negatieve mallen gegoten, de zogenaamde productie- of werkgipsmallen. Hierin wordt dan uiteindelijk weer vloeibare klei gegoten om het tenslotte het keramiek te verkrijgen dat dan identiek is aan het prototype (de moedermal) . Voor sommige vormen, zoals borden wordt vaak klei gedraaid gebruikt in plaats van gegoten. Voor meer informatie over hoe wij ons Delfts aardewerk maken vraag het ons gewoon.

Nog voordat we de klei in de mal gieten, moeten we vloeibare klei, de gietklei of gietpap, maken. De grondstof komt binnen als droog poeder, het wordt allemaal in de gewenste toestand gemengd in een 1000 liter kleiton, waarin een draaimechniek de zaak constant in beweging houdt, die je kunt zien in de video hierboven.

Stap 2: Gieten van de klei

Zoals gezegd zijn de werkvormen gevuld met vloeibare klei. Een deel van de klei hecht zich aan de binnenkant van de gipsvorm, waardoor het water wordt geëxtrudeerd omdat gips heel poreus is en er aldus kleikorst ontstaat. De rest wordt uitgegoten. Als de kleikorst droog is kan de mal (die uit meerdere delen bestaat) geopend worden. Het product wordt voorzichtig uitgenomen. Vervolgens wordt het product gepolijst en afgewerkt. Dit noemen we in deze fase nog ``groene klei``. Vervolgens wordt de klei voor het eerst gebakken op een temperatuur van 1020 graad Celcius. Klei die eenmaal gebakken is, wordt ‘biscuit’ genoemd. Biscuit is droog en nog steeds poreus aardewerk aardewerk, klaar voor decoratie nog voordat het geglazuurd gaat worden.

Stap 3: Plateelschilderen en bewerken

De Nederlandse ambachtelijke keramiek van onze serie ‘De Wit’, genoemd naar een Nederlandse pottenbakkerij uit Gouda (1960-2000) zijn allemaal volledig met de hand beschilderd. Er is een standaard en een luxe authentieke Delfts blauwe uitvoering. Alle andere items behoren tot de serie Montagne Delft; zeefdrukpatronen onderglazuur en gedeeltelijke bedrukking op het nog ongeglazuurde aardewerk zoals een logo met bedrijfsnaam of een zelfgemaakt ontwerp. Vervolgens wordt het product geglazuurd door middel van dompelen en spuiten. Tot slot wordt het Delfts stuk voor de tweede keer gebakken om een schitterend Delfts meesterwerk te worden. 

Zie meer achter de schermen op instagram, bijvoorbeeld dit: Delftse monstervaas

De keuze voor methode 1, 2 of 3 wordt door onze klanten gemaakt in overeenstemming met de gewenste kwaliteit, de te maken hoeveelheid en ook met de levertijd

1. Met de hand schilderen

Uiteraard moet authentiek Delfts aardewerk geheel met de hand beschilderd worden, net als de Delftse plaat hierboven. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want voor een echt gedetailleerd en fijn schilderij heb je getalenteerde en ervaren Delftse schilders nodig en daarvan zijn er vandaag de dag niet veel. Onze delftserie ``de Wit`` valt in deze categorie en is gemarkeerd met twee gekruiste potloden en de initialen van de schilder op de achterkant. Het schilderen van een portret is vaak veel moeilijker dan het schilderen van een gebouw. Aan de andere kant worden veel van de decoratieve bloemen- of landschapsmotieven zo vaak gebruikt dat ze voor de meeste schilders een routine zijn geworden. Het schilderij wordt direct aangebracht op de biscuit, (de klei of greenware die al gebakken is) voordat het glazuren plaatsvindt. Daarom spreken we bij deze techniek van onderglazuur verf en onderglazuur decoreren.

2. De afbeelding zetten met behulp van een zeefdruk

Bovenstaande foto laat duidelijk zien dat het gebouw op het aardewerk bord is geprint. In dit geval direct op de biscuit door middel van een zeefdruk. Meer details of tinten kunnen nog met de hand worden aangebracht met een penseel aangezien het aardewerk object nog zonder glazuur is. Pas als het hele decor klaar is, vindt het glazuren plaats door het keramiek met glazuur te spuiten of het stuk in keramiekglazuur onder te dompelen. Dan kan de tweede stook beginnen.

3. Afdrukken op speciaal papier met coating

Bij het gebruik van keramische transfers wordt het ontwerp (boven de F-35 JSF) eerst afgedrukt op speciaal papier met een coating waardoor het ontwerp van het papier op het keramische object kan glijden door het eerst vochtig te maken. Dit werkt alleen als het object al is geglazuurd (en dus na de tweede keer bakken) en voor de derde keer moet worden gebakken om het transfer met het glazuur te laten versmelten. Daarom noemen we deze methode opglazuur decoreren met opglazuurverf (in tegenstelling tot het onderglazuur procede).

Wilt u het productieproces met eigen ogen zien?

U kunt ons op afspraakt in de fabriek bezoeken en als er een speciaal onderdeel van het proces is dat u wilt bijwonen, alstublieft Neem contact met ons op.