De rol van een gipsmal in de keramiek

Bij het maken van keramiek begint alles bij de mal. Wie denkt dat elk voorwerp met de hand wordt gedraaid, vergist zich: veel keramiek ontstaat juist door het gieten van vloeibare klei in gipsvormen. Dat is een ambacht op zich, waarbij ervaring, precisie en gevoel voor materiaal allesbepalend zijn

Van idee naar model

Voordat er gegoten kan worden, moet er eerst een prototype bestaan. Dat maken we bij Dutchceramics meestal zelf, op basis van een schets of foto. We boetseren, snijden en schaven net zo lang tot de vorm precies goed is. Tegenwoordig wordt er soms een 3D-print gebruikt, handig wanneer een klant al een digitaal ontwerp aanlevert. Zo kunnen we rechtstreeks van model naar mal werken, wat tijd en kosten bespaart

De moedermal als basis

Voor grotere producties is een moedermal nodig: een harde, positieve vorm van gips waaruit later meerdere gietmallen kunnen worden gemaakt. Elke gietmal is een negatief aftreksel van deze moedermal. Zodra het vloeibare kleimengsel (ook wel slib genoemd) in de mal wordt gegoten, zuigt het poreuze gips langzaam het vocht eruit. Hierdoor ontstaat een stevige kleiwand, de zogenaamde greenware. Na het uitlekken van het overtollige slib blijft die dunne korst over, de basis van het uiteindelijke product.

Waarom gips onmisbaar is

Dat er gewerkt wordt met gips is geen toeval. Het materiaal ‘ademt’ als het ware en helpt om het water uit de klei te onttrekken. Daardoor kan het product snel genoeg drogen zonder te vervormen of vast te plakken aan de mal.

Bij eenvoudige vormen, zoals een beker zonder oor, is één enkel maldeel vaak genoeg. Maar bij complexere objecten is meer nodig. Denk aan:

In die gevallen bestaat de mal uit meerdere delen die perfect op elkaar aansluiten, zodat het product na het gieten onbeschadigd kan worden verwijderd.

Mallen in eigen huis

Bij Dutchceramics maken we het merendeel van onze mallen zelf. Ze vormen de stille basis van veel van onze collecties, van de Delfts blauwe dieren tot onze Delfts blauwe kerstversieringen. Zo behouden we controle over de kwaliteit en over elk detail. Soms maken we ook mallen in opdracht van anderen, bijvoorbeeld wanneer iemand een eigen ontwerp wil laten gieten. Dat blijft een klein onderdeel van ons werk, maar het is altijd bijzonder om andermans idee tot leven te brengen in keramiek.

Ontdek onze collectie van Delfts Blauw

Een goede mal maken vraagt om kennis, tijd en aandacht. Het is een proces dat begint bij een klomp gips en eindigt bij een perfect passende vorm. Pas daarna kan het echte werk beginnen: het gieten, drogen, bakken en glazuren. Zo vormt een gipsmal het startpunt van elk keramisch kunstwerk, of het nu een grote vaas, een klein beeldje of een klassiek stuk Delfts blauw is.

Wie bij ons een stuk keramiek koopt, haalt niet alleen een mooi object in huis, maar ook het resultaat van vakmanschap dat al generaties lang wordt doorgegeven. Elk beeld, vaasje of figuur is het eindpunt van dit zorgvuldige proces en het begin van een nieuw verhaal in jouw huis. Ontdek onze collectie en ervaar zelf waarom echt Delfts blauw nooit uit de mode raakt.